Bụi mịn pm2.5 là từ khóa được nhắc đến rất nhiều trong vài năm trở lại đây, vậy bụi mịn là gì? Bụi mịn có ảnh hưởng tới cuộc sống của chúng ta như thế nào và làm thế nào để bảo vệ chúng ta khỏi bụi mịn? Cùng tham khảo cùng chúng tôi ở bài viết dưới đây nhé!
Bụi mịn PM2.5 là gì?
Bụi mịn PM2.5 là một dạng ô nhiễm không khí, và kích thước của các hạt này là dưới 2.5 micromet (µm), tức là rất nhỏ, thậm chí nhỏ hơn một sợi tóc người. Điều này làm cho chúng có khả năng xâm nhập sâu vào đường hô hấp và lọt vào máu khi được hít thở, có thể gây nhiều vấn đề sức khỏe. Dưới đây là một số thông tin chi tiết về bụi mịn PM2.5.
Theo tổ chức Y tế Thế giới WHO, tính đến nay có đến hơn 92% dân số thế giới đang sống trong tình trạng không khí bị ô nhiễm và nguy hiểm hơn, Việt Nam lại là một trong những quốc gia đang ở mức báo động cao. Bạn có thể quan sát tình trạng ô nhiễm này dễ dàng vào những ngày độ ẩm cao, các lớp bụi mịn suất hiện và đặc lại tạo thành các lớp mờ ảo trên đường mà chúng ta vẫn nghĩ đó là sương mù.
Hoặc ở các chung cư cao tầng, điều này có thể quan sát mỗi ngày. Các nhà khoa học đã báo động rằng bụi mịn là một trong số các tác nhân của ô nhiễm môi trường có ảnh hưởng lớn tới sức khỏe con người.
Bụi mịn có nhiều kích thước khác nhau trong không khí, thường có đường kính từ 0.1- micron (bụi siêu mịn) đến 10 micron (1 phần 1 triệu mét). Đây là kích thước khó có thể quan sát bằng mắt thường.
Nguyên nhân gây ra bụi mịn
Có hai nhóm nguyên nhân chính khiến bụi mịn Pm2.5 xuất hiện trong cuộc sống đo thị. Đó là Bụi mịn PM2.5 đến từ nguyên nhân tự nhiên và bụi mịn đến từ nguyên nhân do con người.
Nguyên nhân tự nhiên
Cháy rừng: bụi mịn được sinh ra từ những vụ cháy rừng, sự biến đổi khí hậu làm phát tán bụi mịn trong môi trường.
Bụi mịn từ thiên nhiên: được sinh ra trong quá trình xâm lấn của sa mạc, phun trào núi lửa.
Thời điểm giao mùa: Các thời điểm giao mùa là lúc bụi tích tụ bên trong thành phố không thoát được, làm cho thành phố bị bao phủ bởi lớp bụi dày
Nguyên nhân nhân tạo
Giao thông vận tải: Các phương tiện giao thông sản sinh ra lượng khói thải, cát bụi cuốn theo, mặt đường bị bào mòn…làm gia tăng lượng bụi mịn lớn trong đô thị.
Sinh hoạt: Khói bụi trong nấu nướng, sinh hoạt gia đình cũng góp phần sản sinh lượng bụi mịn trong không khí
Sản xuất công nghiệp: hoạt động này đóng góp một lượng lớn khói thải ra môi trường từ đó làm gia tăng lượng bụi mịn ô nhiễm trong không khí.
Xây dựng: Quá trình xây dựng đô thị hóa cũng là một nguyên nhân lớn. Tốc độ xây dựng đô thì càng nhanh, công trường thi công nhiều và dày đặc đóng góp đáng kể vào việc ô nhiễm không khí
Ảnh hưởng của bụi PM2.5 tới sức khỏe như thế nào?
Có nhiều kích thước khác nhau của bụi mịn, nhưng PM2.5 (hạt có đường kính dưới 2.5 micromet) và PM10 (hạt có đường kính dưới 10 micromet) thường được theo dõi nhiều nhất vì chúng có thể xâm nhập sâu vào đường hô hấp của con người và gây nên nhiều vấn đề sức khỏe. Dưới đây là một số ảnh hưởng của bụi mịn đối với sức khỏe:
Tác động đến đường hô hấp: bụi mịn có thể xâm nhập sâu vào đường hô hấp, ảnh hưởng đến phổi và các cơ quan hô hấp khác. điều này có thể dẫn đến các vấn đề như viêm nhiễm, hen suyễn, và các bệnh phổi khác.
Tăng nguy cơ bệnh tim mạch và huyết áp: nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng tiếp xúc lâu dài với bụi mịn có thể tăng nguy cơ mắc các vấn đề tim mạch và tăng huyết áp.
Tác động đến hệ tiêu hóa: bụi mịn có thể lọt vào hệ tiêu hóa thông qua việc tiêu thụ thức ăn hoặc nước uống, và có thể gây ra vấn đề cho đường huyết, gan, và thận.
Gây ra các vấn đề ngoại da: bụi mịn có thể kết hợp với mồ hôi và chất dầu trên da để tạo ra một lớp chất bám, có thể gây kích ứng, mẩn ngứa, và các vấn đề ngoại da khác.
Nguy cơ nhiễm bệnh đường hô hấp: người già, trẻ em, và những người có vấn đề sức khỏe nền như asthmatic hoặc người mắc các bệnh lý đường hô hấp có thể nhiều khả năng bị ảnh hưởng nặng hơn khi tiếp xúc với bụi mịn.
Gây kích thích và viêm nhiễm: bụi mịn có thể kích thích niêm mạc của đường hô hấp, gây ra các triệu chứng như ho, sổ mũi, và viêm nhiễm.
Bên cạnh đó, bụi mịn PM2.5 còn đẩy nhanh quá trình cơ sở sinh bệnh học quan trọng của bệnh tim mạch. Hít phải 1 lượng lớn bụi mịn PM2.5 sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng cho tim mạch và phổi, nguy cơ tử vong ở những bệnh này rất cao. Để giảm ảnh hưởng của bụi mịn, việc quản lý chất lượng không khí, sử dụng khẩu trang bảo vệ khi cần thiết, và duy trì môi trường sống sạch sẽ là những biện pháp quan trọng.
Cách xử lý bụi mịn PM2.5 trong cuộc sống
Để giảm thiểu tác động của bụi mịn PM2.5 trong cuộc sống hàng ngày, bạn có thể thực hiện những biện pháp sau:
Sử dụng khẩu trang cá nhân: Khi đi ra ngoài trong môi trường ô nhiễm, đặc biệt là khi chất lượng không khí kém, hãy sử dụng khẩu trang bảo vệ hô hấp để ngăn chặn việc hít phải bụi mịn.
Giữ kín không khí trong nhà: Giữ cửa sổ và cửa đóng kín khi chất lượng không khí bên ngoài kém.
Kiểm soát môi trường nội thất: Tránh sử dụng nến, lá cây nhỏ, và các sản phẩm khác có thể tạo ra bụi trong nhà. Hạn chế việc hấp thụ hóa chất và khói trong nhà.
Tránh các hoạt động tạo bụi: Hạn chế các hoạt động như đào đất, xây dựng, hoặc quét những khu vực có thể làm tăng lượng bụi mịn trong không khí.
Sử dụng thiết bị lọc không khí: trang bị máy lọc không khí trong nhà hoặc văn phòng để giảm lượng bụi mịn và các hạt ô nhiễm khác.
Chọn Lựa Thời Điểm Ra Ngoài: Tránh ra ngoài vào những thời điểm chất lượng không khí kém, đặc biệt là trong các khu vực có mức ô nhiễm cao.
Thực hiện biện pháp bảo vệ môi trường: Hỗ trợ và tham gia vào các hoạt động bảo vệ môi trường như sử dụng năng lượng tái tạo, giảm lượng rác thải, và hạn chế sử dụng năng lượng từ nguồn hóa thạch.
Những biện pháp trên giúp giảm thiểu ảnh hưởng của bụi mịn PM2.5 đối với sức khỏe của bản thân và cả của cộng đồng. Và không có giải pháp nào hiệu quả hơn ngoài ý thức của con người trong việc bảo tồn thiên nhiên. Hãy cùng nhau tạo ra môi trường sống an toàn hơn vì tương lai trái đất.
